Zakup upragnionego samochodu okazał się wielką pomyłką, ponieważ zostałeś wprowadzony w błąd przez Sprzedającego np. co do stanu technicznego pojazdu? Nie wiesz co teraz powinieneś zrobić? Tak na prawdę masz kilka możliwości by odzyskać swoje pieniądze, m.in. możesz skorzystać z dobrodziejstwa art. 84 k.c.
O czym mówi treść art. 84 k.c. ?
W razie błędu, (błędu istotnego) co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli – a w tym przypadku uchylić się od skutków prawnych zawartej uprzednio umowy sprzedaży samochodu. Co w praktyce oznacza, że złożenie oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli z powodu błędu powoduje nieważność zawartej umowy sprzedaży pojazdu, a więc konieczność zawrotu ceny zakupu po stronie Sprzedającego a po Stronie Kupującego konieczność zwrotu pojazdu.
Kiedy uchylenie się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli jest możliwe?
Jeżeli oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć. Można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści.
Przykład: Sprzedający zapewniał Cię, iż samochód, którym jesteś zainteresowany jest pojazdem bezwypadkowym, podczas gdy samochód okazał się ponownie lakierowany… Gdybyś w chwili zakupu posiadał informację, iż pojazd najprawdopodobniej był uszkodzony, nie zdecydowałbyś się na jego zakup. W tej sytuacji tkwiłeś w będzie, że samochód jest pojazdem bezwypadkowym.
Czym jest błąd przy zawarciu umowy?
Kodeks cywilny, choć nie definiuje pojęcia błędu, określa przesłanki, od których uzależnia możliwość skutecznego uchylenia się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu. Czym jest w tej sytuacji błąd osoby składającej oświadczenie woli? Błąd polega na fałszywym postrzeganiu, a nie na nieumiejętności przewidywania i prawidłowego wnioskowania. Niespełnienie oczekiwań strony umowy co do sposobu jej wykonania przez drugą stronę i związane z tym twierdzenie, że nie doszło do właściwego wykonania umowy, w żadnym razie nie stanowi podstawy do przyjęcia, że umowa została zawarta w warunkach błędu co do treści czynności prawnej. Błąd bowiem oznacza wyłącznie mylne wyobrażenie o istniejącym stanie rzeczy lub mylne wyobrażenie o treści złożonego oświadczenia woli.
Kto może uchylić się od skutków prawnych wadliwego oświadczenia woli?
W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że możliwość skorzystania z uprawnienia do uchylenia się od skutków prawnych wadliwego oświadczenia zależy wyłącznie od decyzji składającego to oświadczenie, druga strona umowy nie może przeszkodzić powstaniu skutków uchylenia ani też zapobiec unieważnieniu czynności prawnej.
W jakiej formie uchylić się od skutków błędnego oświadczenia woli?
Wystarczy złożyć w tej sytuacji oświadczenie w formie pisemnej dla celów dowodowych, które należy przedłożyć – w tym przypadku sprzedającemu samochód. Jeżeli jednak druga strona umowy trwa przy stanowisku, że uchylenie się jest bezpodstawne, wówczas możliwe jest rozstrzygnięcie przez sąd, czy uchylenie się było uzasadnione. Złożenie takiego oświadczenia jest także możliwe w drodze zarzutu procesowego, np. gdy druga strona będzie występowała do sądu z pozwem o zapłatę, wówczas w odpowiedzi na pozew bądź w innym piśmie procesowym lub ustnie do protokołu rozprawy będziemy mogli złożyć oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych wadliwie złożonego oświadczenia woli. Przedmiotem oceny sądu jest wówczas zasadność i podstawy uchylenia się od skutków oświadczenia woli. W razie sporu sąd bada, czy spełnione zostały przesłanki błędu prawnie doniosłego i czy uchylenie się od skutków oświadczenia woli nastąpiło w sposób prawem przewidziany (Postanowienie SN z dnia 12 października 2005 r., III CK 48/05)
Uwaga – obowiązuje termin
Możliwość uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli złożone pod wpływem błędu, ograniczone jest rocznym terminem, liczonym od dnia jego wykrycia. Nie należy więc zbytnio zwlekać z chwilą złożenia oświadczenia o uchylaniu się od skutków prawnych wadliwego oświadczenia woli.